04 juli 2009

Nieuw archiefmateriaal

Ook wat mijn onderzoek betreft heeft de tijd niet stil gestaan. Hoewel ik het onderzoek nog steeds erbij doe, heb ik nu gelukkig wat vaker de gelegenheid om er mee bezig te zijn. Onderzoek in het Nationaal Archief heeft onder andere stukken opgeleverd van een lid van de commissie voor den aanleg van een verdedigingswerk op den hoofddam te Pannerden. Dit pakket heeft een aantal interessante documenten opgeleverd, waaronder een rapport met de strekking dat het fort daadwerkelijk op de dam zelf gebouwd kan worden. Ook bevat het een volledige kopie van het oorspronkelijke bestek. Dit is een wel zeer gedetailleerd stuk, 28 pagina's met een volledige beschrijving van hoe het fort gebouwd moest worden. Zonder twijfel is dit een document dat de aannemer, waarover ik eerder ook al schreef, vele zorgen heeft opgeleverd. Van alle materialen die gebruikt werden voor de bouw wordt precies omschreven welke eigenschappen ze moesten hebben. Welke kleur, samenstelling, soort of afkomst. Interessant detail is ook dat in dit document, hoewel het uit 1868 stamt, 35 jaar na het einde van de Franse bezetting, nog steeds oude maten worden genoemd, zoals de el en het pond. In dit geval gaat het toch echt om het metrieke stelsel dat door de Fransen is ingevoerd, alleen vond men het blijkbaar handiger om een oude naam 'el' te gebruiken voor een nieuwe maat, de meter.

Ook in het Gelders Archief heb ik weer het een en ander opgedoken, maar vooral betreffende fort Westervoort. Dit fort had samen met Fort Pannerden als taak het vertragen van een vijandelijke opmars, zodat de Nieuwe Hollandse Waterlinie tijdig gesteld kon worden.

Restauratiewerk in volle gang




Het is inmiddels alweer een half jaar sinds mijn vorige stukje en hoog tijd voor een update. De werkzaamheden voor fase 1 van de restauratie, restauratie van het casco, zijn inmiddels in volle gang en volgens planning zouden deze in september af moeten zijn. Het fort is dan weliswaar niet meer zo origineel als ik gewend was, maar wel weer goed geconserveerd voor de toekomst. Het fort helemaal origineel laten, zou ook hebben betekend dat het verder zou zijn vervallen en dat wordt hiermee voorkomen. Bovendien wordt met deze restauratie het fort hersteld naar de manier waarop het er in de jaren '40 van de vorige eeuw uitzag, zoals de mannen die er in mei 1940 gelegerd waren het ook kenden.

Het fort wordt daarom van binnen en van buiten waar nodig hersteld, opnieuw gemetseld, gestuukt en geverfd. Het ziet er nu dan ook al heel anders uit dan ik de afgelopen jaren gewend ben geweest. Niet alleen vanwege de werkzaamheden, al vallen die natuurlijk het meest op. Er zijn nu nauwelijks nog tekenen van bewoning, het is overal bijna helemaal leeg. Geen persoonlijke spullen meer, geen voorraden hout voor het stoken van de kachels, zelfs geen kachels meer. Dat is misschien maar goed ook, want er komt heel wat stof vrij bij de werkzaamheden. Maar toch voelt het fort een stuk leger aan dan het ooit heeft gevoeld.

Een van de vroegere krakers en beheerders liet weten dat hij betrokken is bij de restauratie. Op deze manier wordt de band die hij en zijn vroegere medebewoners met het fort had nog steeds in stand gehouden en levert hij nog steeds een bijdrage aan het verdere behoud van het fort.

Wanneer fase 1 eenmaal af is, dan is het alweer tijd voor fase 2. Dan moet het fort voorbereid worden om weer in gebruik te worden genomen, nu als museum. Alleen met een nieuwe functie kan het fort ook in de toekomst behouden blijven. Over deze verdere toekomstplannen is mij, tot nu toe, weinig bekend. Ik ben benieuwd wat er uiteindelijk met het fort gaat gebeuren en hoe het fort er dan uit komt te zien.

Labels: