13 april 2005

Een detailopname



Hier is nog een detail te zien van dezelfde wandschildering. Het betreft hier een van de schepen in de achtergrond. Ook dit schip is zo gedetailleerd weergegeven dat in ieder geval de klasse waartoe het behoort te identificeren moet zijn. Ik zal hier later even naar kijken en dan waarschijnlijk hier toevoegen welk schip het betreft. Duidelijk is echter dat deze wandschildering met zeer veel zorgvuldigheid en liefde is gemaakt. Hopelijk zal deze de tand des tijds nog lang weten te weerstaan.

De wandschildering


Een van de meest interessante plekken van het fort is de ruimte die in 1940 gebruikt moet zijn door matrozen of mariniers. Deze bevat een prachtige wandschildering van aanzienlijke omvang. Op deze foto kun je het grootste deel ervan zien. Van links naar rechts zijn de grotere schepen een mijnenveger, een torpedobootjager en een lichte kruiser. Ook vliegen er watervliegtuigen van (toen nog) de Luchtvaartafdeeling (LVA) rond. De kleinere schepen moet ik nog eens precies identificeren. Het tafereel is geschilderd in februari 1940 en is dus geen weergave van oorlogshandelingen tijdens de Tweede Wereldoorlog, Nederland was toen nog neutraal, maar wellicht een vlootschouw of een oefening voor de kust van Nederland. Ik vraag het me echter af, want bij mijn beste waren de schepen die ik met zekerheid heb weten te identificeren gestationeert in Nederlands-Indië. Het is dus waarschijnlijker dat het hier een fictieve situatie betreft.

Het is echter zeer waarschijnlijk dat hier matrozen of mariniers waren gestationeert, aangezien soldaten het meestal niet zo ophebben met de marine, de verschillende onderdelen van de krijgsmacht kunnen veelal niet zo goed met elkaar opschieten. Bovendien zijn er nog andere aanwijzingen die dit aannemelijk maken.

Een luchtschacht



Deze opname van een luchtschacht, genomen vanuit een gang tussen de pantserbatterijen, laat goed zien hoe hoog het fort is. De pantserbatterijen zelf liggen al hoog, maar zijn zeker niet het hoogste punt. Je kan hier goed zien dat de schacht enkele meters lang is en dat het hoogste punt van het fort aanzienlijk hoger ligt dan de pantserbatterijen zelf.

Een pantserbatterij



Op deze foto is een pantserbatterij van dichtbij te zien. Het betreft hier de batterij net links van de ingang. Helaas wordt ook deze ontsiert door graffity. Het fort is in de periode tussen de Tweede Wereldoorlog en 2000 regelmatig onderhanden genomen door vandalen. Dat is ook te zien aan de data die hier en daar er bij staan, veelal in de jaren '70 en '80. Ook binnen zijn deze op veel plaatsen aan te treffen. Oorspronkelijke aanduidingen, aangebracht op de muren van de geschutsopstellingen zijn hierdoor soms moeilijk te lezen, voor zover zij überhaupt nog aanwezig zijn.

Op bovenstaande foto is goed te zien dat deze batterij van later datum stamt. Beton en pantserstaal werden gebruikt voor deze verbouwing, in tegenstelling tot het metselwerk van het oorspronkelijke bouwwerk.

Links zie je een opening voor het geschut, rechts een kijksleuf, bedoeld voor de commandant van de batterij. Het kleine gat er tussenin was wellicht bedoeld voor een mitrailleur, maar daar ben ik nog niet zeker van.

Labels: , , ,

De buitenring



Na mijn eerste bezoek aan het fort kon een tweede bezoek niet al te lang uitblijven. Het fort is groot, zeker wanneer je de omliggende bunkers meerekent. Er is dus genoeg te zien en te ontdekken. Tijdens mijn tweede bezoek zijn mij dan ook een heel aantal dingen opgevallen die mij bij de eerste gelegenheid waren ontgaan. Misschien dat het feit dat er geen sneeuw meer lag daar een rol bij heeft gespeeld. Maar ook een nieuwe rondleiding door de onvermoeibare Titus, onder andere door de (gelukkig) droge gracht van het fort, gaf me weer een heel ander gezichtspunt.

Het is opvallend om te zien hoeveel gaten er in de buitenmuur zitten. Het is onduidelijk hoe deze zijn veroorzaakt. Wellicht door oorlogshandelingen in de meidagen van 1940? Of door vandalen in de jaren na de Tweede Wereldoorlog? Daar zou ik wel een antwoord op willen hebben en dat zal een onderdeel worden van mijn onderzoek.

Op deze foto is ook duidelijk te zien dat er in de buitenmuur oorspronkelijk openingen hebben gezeten die opgevuld zijn. Je ziet grote, lichter gekleurde vierkanten met daarboven bogen die opgevuld zijn met cement of beton of iets dergelijks. Bij de meest rechtse boog is deze opvulling weg. Toen ik dit eens goed bekeek bedacht ik me dat dit waarschijnlijk oorspronkelijk geschutsopstellingen zijn geweest, maar dat deze zijn dichtgemetseld, mogelijk al snel na of misschien zelfs voor het fort voltooid werd. Dat lijkt mij niet onwaarschijnlijk omdat geschut opgesteld in dergelijke posities nooit enig nut zou hebben gehad, deze opstellingen zouden waarschijnlijk met geen mogelijkheid vuur hebben kunnen uitbrengen op het omliggende gebied, aangezien de het terrein aan de andere kant van de gracht simpelweg te hoog is.

Ook op andere plekken is duidelijk te zien dat het fort verbouwd is. Met mijn onderzoek wil ik dus zien na te gaan in welke fasen het fort gebouwd is. Ik vermoed dat er op zijn minst vier stadia zijn geweest:

* Ontwerpfase - Het oorspronkelijk ontwerp, dit zal ergens voor 1869 voltooid zijn.
* Eerste verbouwing - Geschutsopstelling in buitenring worden aangepast.
* Tweede verbouwing - Pantserbatterijen worden toegevoegd
* Toevoeging bunkers - Bunkers worden gebouwd rondom het fort.

Tot nu toe heb ik er nog niet achter kunnen komen wanneer de pantserbatterijen precies zijn gebouwd. Het zal echter waarschijnlijk niet zo moeilijk zijn om dat na te gaan en ik hoop dan ook binnenkort op dit weblog de periode te kunnen noemen waarin deze belangrijke verbouwing heeft plaatsgevonden.

Zonsondergang


Een mooie foto van het uitzicht vanaf het fort op de omgeving. Het licht van de ondergaande zon geeft het geheel een hele mooie sfeer en laatt de unieke omgeving waarin het fort ligt goed uitkomen. Het is ook goed te zien hoe het fort duidelijk het hoogste punt is in de onmiddelijke omgeving en je kunt je hierdoor goed voorstellen dat het fort een uitgebreid gebied heeft kunnen verdedigen.

Met dank aan Mark Corbeek, student SPH. Deze en andere foto's zijn gemaakt met zijn camera.